მოხსენება

აუ რა უნაპიროა, ადამიანებს ცოტათი მაინც ერთმანეთის სიყვარული რომ შერჩენოდათ უნაკლო ქალაქი იქნებოდა. ზღვის ნაპირიდან ზმორებით მიცოცავს ქალაქი გორებზე და ამ იახტებით გადაჭედილ პორტსაც სიცარიელე შეპარვია, მიუხედავად იმისა, რომ სავსეა გემებით.

ოთახი ისეთივე თეთრი და უემოციოა როგორც დანარჩენი, მაგრამ მაინც განსაკუთრებული.

–– დღეს შევიკრიბეთ რამეთუ მოვისმინოთ ახალგაზრდა მეცნიერების მოხსენებები. –– პათოსი შეაპარა ჭაღარა, ჩასუქებულმა ბლანჟემ, თავის სიტყვაში. მერე ჩაიღიმა დამსწრე საზოგადოებას რომ გადაავლო თვალი და განაგრძო.

  იქვე მჯდომი ულვაშა პროფესორი იმდენად ხმამაღლა იხოცავს ცხვირს, რომ მომხსენებლის ხმას ფარავს.

 -- ჩვენი უნივერსიტეტი მზადაა სულ ახლახან დამთავრებული რეფორმის შემდეგ განაგრძოს მუშაობა. ჩვენ შევკარით სამკუთხედი, სამი უნივერსიტეტი გაერთიანდა რათა მიეცეს ახალგაზრდებს საშვალება თავისი თავი ამ სამკუთხედში წარმოაჩინონ. 

  უკვე ეტყობა რომ რული ეკიდება, დაამთქნარა კიდეც. თეთრ ბლანჟეზე ჩამოისვა ხელი და განაგრძო ნახევარ საათიანი მოხსენება. ბოლოს უკვე დაღლილ, ხანში შესულ კოლეგებს გადახედა და "დროა ახალგაზრდები მოვიწვიოთო" განაცხადა.

  შეგვიყვანეს და დაგვსვეს შედგენილ, კუთხეებმომრგვალებულ მაგიდასთან. "ათი წუთი გაქვთო და ეგ დროც რომ მოგეცით ისედაც ბევრია, ათი კაცისთვისო.

 დაიწყო მოხსენებები სხვადასხვა თემებზე. ანბანის მიხედვით გავდივართ და ვსაუბრობთ.

 პირველი მოხსენება პათოსია ყველა ფხიზლობს, აინტერესებთ კიდეც.

იქვე მჯდომი ულვაშა პროფესორი კი იმდენად ხმამაღლა იხოცავს ცხვირს, რომ მომხსენებლის ხმას ფარავს.

მეორე და უკვე მესამე მოხსენების დროს ამ ჭარმაგ, დამსახურებულ პროფესორებს რული ეკიდებათ, რასაც ოთახში გამეფებული სითბოც უწყობს ხელს. უკვე ვამჩნევ, რომ ამ აპრეხილ ულვაშიანს, (რომელიც ვერ გამიგია დონ კიხოტს უფრო გავს, თუ რაჭველს) თვალები დაუხუჭავს. 

ულვაშა კი ცხვირს იხოცავს ისევ, კვლავ ხმამაღლა.

–– უკაცრავად მაგრამ კითხვა ვერ გავიგე. –– განცხადა მომხსენებელმა. 

––მე გკითხეთ, რომ....

ისევ ულვაშა პროფესორი, რომელმაც მგონი მთელ შენობას გააგებინა ამ ჯერზე.

–– ვინ გამოაქვეყნა...

პუბლიკას გადავხედე ოცი ადამიანიდან სამ წყვილს ვამჩნევ, რომლებსაც ეტყობა დიდი ხანია ერთმანეთი არ უნხავთ და მოიკითხეს ასე დიდი ხნის უნახავებმა ერთმანეთი. ის კი არა და იცინიან კიდეც, ძველ დროს იხსენებენ. ორს ამათ შორის წიგნები დაუკავებიათ და სოლომონ ბრძენის სახეებით ათვალიერებენ, მაგრამ ეტყობათ, რომ არ კითხულობენ. იმდენად სწრაფად გადადიან გვერდიდან გვერძე, რომ მეც კი ძლივს ვადევნებ თვალყურს შორიდან. სათვალე ჩამოფხატულს ძალიან, რომ ცდილობს სერიოზლი ადამიანის იმიჯის შენარჩუნებას უკვე ჩამოეძინა და ხანდახან თუ გაახელს თვალებს, რომ გვითხრას დამსწრე საზოგადოებას "მე მძინავს? როგორ გეკადრებათ". 

–– ვინ გააკეთებს კომენტარს. – კითხულობს თეთრი ბლანჟე.

სიწყნარეა. არავის არ უნდა სიტყვის თქმა, უბრალოდ არავის მოუსმენია. ორი წუთის მერე მდედრის ხმა გაისმის უკანა რიგებიდან. 

–– მოხსენება ძალიან საინტერესო იყო. ვფიქრომ, რომ ერთ–ერთი საუკეთესოც. კარგად დალაებული ასპექტები და ეტყობა, რომ თუ გააგრძელებს ამ საკითხებზე კვლევას წარმატებასაც მიაღწევს. –– თავის გამოსვლა დაასრულა ისე, რომ სკამიდან არც წამომდგარა და დასრულების თანავე გადააგორა თავი გვერძე მჯდომის მხარზე.

ამ ულვაშამ ხომ ვეღარ მოიხოცა ცხვირი. რაჭველი დონ კიხოტი ულვაშებს აცმაცუნებს. ეს სიამოვნების  ცმაცუნია. ეტყობა ტკბილ სიზმარს ხედავს.

––მეგობრებო –– წამოდგა მელოტი, თავ მოვლილი პროფესორი. რაღაც თქვა თუმცა ცხვირის მოხოცვამ გადაფარა.

უკვე ორი საათი გავიდა და კარგად გამოძინებულები ზმორებით ფხიზლდებიან. როგორ მეხუთება სული. ამათ შემხედვარე ვგრძნობ რა უაზრობას ვემსახურები. "არა. ასე გაგრძელება შეუძლებელია", უნდა გავიქცე აქედან, კარი გავიხურო ან დავრჩე და მოვისპო ცხოვრება. " ყველაფერი მასე დრამატულადაც არ არის" ვიღაც უცნობი ჩამძახის ყურში. "არა ზუსტად მასეა. ეხლა თუ კარი გავიხურე აღარ დავბრუნდები, გავთავისუფლდები და იქნებ გავახწიო კიდეც ამ ნაბიჯით ამ ცხრაკლიტურიდან." მაგრამ კარის იქით რა არის? ერთხელ თუ გაქცევა არჩიე და გამოეყავი ამ ხალხის გროვას ხანდახან საზოგადოებას რომ უწოდებს თავის თავს, უკან ვეღარასდროს დაბრუნდები. ბოღმასავით ექნებათ გულში შენი გაგცევა, რადგან თვითონაც ამაზე ოცნებობენ. ამ ცხრაკლიტურის იქით კი პიროვნული თავისუფლება და მარტოობა ეფერებიან ერთმანეთს. 

დაძაბული ვარ, ოფლს ვიმშრალებ ყოველ წუთს. უკვე ეს ცხვირის ხმამაღალი მოხოცვაც აღარ მოქმედებს და კანკალმა ამიტანა, რაღაც უცხო შიშმა და ავდექი. ზუსტად არ მახსოვს რამდენ ხანს ვიდექი ასე, უბრალოდ ამდენი გაოცებული თავების ერთ ადგილზე კონცენტრაცია მახსოვს. ვერავინ გაიგო რა მინდა, კითხვას არ ვსვამ, უბრალოდ ავდექი. ისევ ფიქრები აირია და ვეღარ ვაცნობიერებ, ტვინში მიწოლილმა სისხლმა გონება ხევში ჩამდგარი მთის ნისლივით დაბინდა და აი ნელ–ნელა დავიძარი კარისკენ, ისე, რომ საკუთარი ნივთებიც არ ამიღია. უბრალოდ, ნელი ნაბიჯით. ულვაშა ისევ ცხვირს იხოცავს, რაჭველი დონ კიხოტიც გამოფხიზლდა საბოლოოდ, უკანა რიგებში მჯდომ ხუჭუა ქალბატონს საერთოდ ვერ გაუგია რა ხდება, უბრალოდ გვიან გამოერკვა საკუთარი ფიქრებიდან. მე კი უკვე ვგრძნობ რომ მტკიცეა ჩემი ნაბიჯი, არავითარი ყოყმანი. ასე თავდაჯერებული მივადექი კარს. გაუღიმე ბოლოჯერ მოტრიალებულმა ამ სიზმრიდან გამორკვეულ საზოგადოებას, ალბათ ირონიულადაც და გავედი. გავედი სადაც აღარასოდეს დავბრუნდები, გავედი გაგდების გარეშე, ჩემი ნებით.

ჰაერი რა სუფთაა და რა მსუბუქი. ღრმად და ბოლომდე გავავსე ფილტვები ერთი ჩასუნთქვით და გულზე მომეშვა, უკვე აღარ ვნანობ არაფერს...


ტრიესტე